فن سانتریفیوژ چیست؟
فن سانتریفیوژ یا هواکش گریز از مرکز مکانیکی یک دستگاه است که برای جابجایی هوا به صورت قوسی و با سرعت بالا استفاده میشود. این نوع فنها از یک محور مرکزی و پرههایی تشکیل شدهاند که به طور گردان حول محور مرکزی میچرخند.عملکرد فن سانتریفیوژ به این صورت است که هوا از ورودی فن به صورت محوری وارد شده و به وسیله پرهها به سمت خارج هدایت میشود. پرهها با چرخش حول محور مرکزی، هوا را به سمت خروجی فن پرتاب میکنند. در این فرآیند، سرعت هوا افزایش مییابد و فشار آن کاهش مییابد.
انواع فن سانتریفیوژ در کولاک فن شیراز
فن های سانتریفیوژ به دو گروه فوروارد(forward) و بکوارد (backward) تقسیم بندی می شود:
فن سانتریفیوژ بکوارد:فن سانتریفیوژ بکوارد یک دستگاه مکانیکی است که نوعی هواکش با پرههای منحنی عقب است که با ایجاد نیروی گریز از مرکز، جریان هوا با فشار بالا ایجاد میکند.در آن پروانهها به گونهای طراحی شدهاند که هوا را در جهت خلاف جهت چرخش پروانه از داخل فن به خارج میکشند. این نوع فنها به دلیل ایجاد فشار هوای بالا، در کاربردهایی که نیاز به تخلیه هوا یا انتقال مواد با فشار بالا دارند، مورد استفاده قرار میگیرند.
فن سانتریفیوژ فوروارد:فن سانتریفیوژ فوروارد، یک دستگاه مکانیکی است که با پرههای منحنی جلو است که جریان هوا با سرعت بالا ایجاد میکند که در آن پروانهها به گونهای طراحی شدهاند که هوا را در جهت موافق جهت چرخش پروانه از داخل فن به خارج میکشند. این نوع فنها به دلیل ایجاد جریان هوای بالا، در کاربردهایی که نیاز به انتقال مواد با جریان هوای بالا دارند، مورد استفاده قرار میگیرند.
مزایای فن های سانتریفیوژ
از مزایای فن های سانتریفیوژ می توان به این مورد اشاره کرد که این فن ها قابلیت اتصال به شبکه کانال کشی را دارا می باشند، لذا هنگامی که در پروژه ها شبکه کانال کشی، فیلترها وجود دارد استفاده از فن های سانتریفیوژ به جهت غلبه به این افت فشار گزینه بسیار مناسبی می باشند، بر خالف فن های آکسیال که در صورت وجود افت فشار هوادهی آن ها کاهش خواهد یافت.
کاربردهای فن های سانتریفیوژ
از کاربردهای که فن های سانتریفیوژ برای آنها مورد استفاده قرار می گیرد می توان به اگزاست هودهای آشپزخانه فست فودها، رستوران ها، اگزاست حمام، سرویس بهداشتی آپارتمان ها، دستگاه های تهویه مطبوع، فرایندهای صنعتی، فشار مثبت راه پله ها، پارکینگ ها و .
انتخاب و نصب فن های سانتریفیوژ:
در هنگام نصب فن های سانتریفیوژ بکوارد می بایست این فن ها روی سطحی کاملا تراز نصب شوند و کانال ورود هوا با اتصال مناسب متصل گردد.
اتصال کانال به مکش فن باید توسط یک اتصال قابل انعطاف اجرا گردد.
جهت کاهش دور فن ها می توان از دستگاه اینورتر استفاده کرد، اما باید دقت داشت که به هیچ عنوان فرکانس زیر 25 هرتز تنظیم نشود
اجزای تشکیل دهنده هواکش سانتریفیوژ
هواکش سانتریفیوژ در هر نوع و ابعادی و برای هر محیطی که تولید شود، دارای اجزای مشترک است. به عبارت دیگر در ساخت تمامی این قطعات از قطعات مشترکی استفاده میشود و به این ترتیب یک هماهنگی میان آنها ایجاد خواهد شد. بهطورکلی اصلیترین و مهمترین قطعات فن سانتریفیوژ عبارت است از:
• درایور فن
• محور محرک پروانه فن
• پروانه
• هوزینگ
• داکت خروجی و ورودی هوا
نحوه عملکرد فن سانتریفیوژ
ورود هوا به این دستگاه در راستای محور چرخشی هواکش گریز از مرکز انجام می شود. در طی این فرآیند، انرژی جنبشی و فشار استاتیکی هوا افزایش خواهد یافت. هوای وارد شده به فن برای خروج از آن تحت تاثیر نیروی گشتاور مرکز، حرکت چرخشی پیدا می کند. نکته ای که در نحوه عملکرد این دستگاه وجود دارد این است که سرعت و حجم هوا در این فن ها کاملا ثابت است و این جرم هوا است که براساس چگالی تغییر می کند. به بیان ساده تر می توان گفت که هوای محیط در این دستگاه، از قسمت ورودی وارد فن می شود و در قسمت پروانه می چرخد و سپس در اثر نیروی گریز از مرکز شتاب می گیرد. در نتیجه هوا روی بال های فن جریان پیدا کرده و از محفظه فن خارج می شود. دستگاه هواکش گریز از مرکز علاوه بر تهویه و انتقال هوای محیط، برای کشیدن هوا از طریق مبدل های حرارتی هم کاربرد دارد. هوای ایجاد شده توسط پروانه این فن ها، توانایی این را دارد تا بر مقاومت موجود در هوا مقابله و غلبه کند. دستگاه فن سانتریفیوژ برای این که بتواند جریان هوا را به گردش درآورد، از انرژی جنبشی و نیروی گریز از مرکز ایجاد شده توسط پروانه داخل آن کمک می گیرد. این موضوع باعث می شود تا جریان هوای ایجاد شده توانایی حرکت در مقابل مقاومت ناشی از کانال ها، دمپرها و سایر اجزای دیگر را داشته باشد. همچنین جابجایی جریان هوا توسط این فن به صورت شعاعی انجام می شود و جهت جریان هوا را تغییر می دهد.
اجزای اصلی هواکش سانتریفیوژ
- هوزینگ (حلزونی) هواکش
- موتور تولید قدرت (نیروی محرکه)
- پروانه (ایمپلر)